Eén plek op de Ganges haar loop wordt beschouwd als het heiligste der heiligen.
Benares of Varanasi, het is de oudste nederzetting langs de Ganges.

De zon komt langzaam op boven de Ganges, de prille zonnestralen dompelen de stad in hemelse kleuren.

Hoe heilig de Ganges ook is, vandaag is ze een van de meest vervuilde rivieren ter wereld. Overal langs de oevers lozen fabrieken en steden er hun afval in.

In Varanasi zijn ondanks vele inspanningen de riolen van de stad nog altijd het grote probleem, maar de Hindoes hebben liever geen oog voor de trieste realiteit.

Voor hen is de zuiverheid van het water van de Ganges eeuwig, naar het voorbeeld van het oude Benares of Kashi, stad van het licht.

Elke ochtend zie je hetzelfde ritueel op de ghats, de trappen die naar de Ganges leiden en die je overal langs de oevers van de stad ziet.

Eeuwen lang komen de mensen zich hier onderdompelen in het donkere water, ze komen ook bidden, het gezicht naar de opkomende zon gekeerd. In totaal vindt je 84 ghats in Varanasi, ze liggen verspreidt over meer dan 6 kilometer.

Dit is de belangrijkste ghat van Benares, de Dashhasvameda, hij wordt het vaakst bezocht, van een scheiding tussen het geestelijke en het wereldlijke is hier weinig sprake, terwijl de een zich ritueel wast is de andere met zijn ochtendtoilet bezig en dat alles op het ritme van Jay Ganga Mata, het bekende loflied om de rivier, dat hier onophoudelijk door de luidsprekers galmt.

Wat verderop zijn de barbiers aan het werk, het valt meteen op hoe handig ze zijn.
Officieel is in India het kastenstelsel niet meer van toepassing maar in de praktijk is het nog steeds in voege.

De barbiers vormen een van de traditionele kasten die door de aard van het beroep als inferieur worden beschouwd.

Het belangrijkste criterium dat bepaald tot welke groep je in die sociale en religieuze hiërarchie behoort, is de zuiverheid. Omdat barbiers in contact komen met onzuivere onderdelen van het lichaam zoals het haar en de baard zijn ze voor de samenleving erg onrein.

Zoals de paleizen die je vaak boven de ghats ziet zijn de meeste ghats eigendom van de maharadja’s, ook de Dobighat, het is de ghat van de dobies, de wasmannen die onverdroten de was tegen de stenen slaan.

Het is erg zwaar werk waaraan ze voor dag en dauw beginnen, het water is zo vuil en zwart dat je je afvraagt hoe ze de was schoon krijgen

Net zoals de barbiers behoren de dobies tot de laagste kaste, toch hebben ze altijd klanten en werk, de hogere kasten willen dat inferieure werk niet zelf doen omdat ze anders hun rituele zuiverheid verliezen en alleen wie rein is kan dichter bij god komen.

Een andere ghat en weer een totaal andere wereld is de ghat van de dood of liever van de bevrijding.

Manikarnika is de heiligste crematieplek van India, als je daar gecremeerd wordt weet je zeker dat je ziel bevrijd is.

Constant voeren ze hout aan voor de brandstapels waarop de lijken dag en nacht worden verbrand.

Voor de Hindoes is de dood geen taboe integendeel, de dood is heel sterk met het leven vervlochten.

De kaste van de pandi en de brahmanen vormen de toplaag van het kastenstelsel, volgens de oude geschriften zouden ze voortkomen uit de mond van de god Brahma.

Zij worden traditioneel beschouwd als de kaste bij wie alle kennis en religieuze wijsheid berust, velen onder hen verdienen de kost als priester.

In duizenden tempeltjes brengen de mensen hulde aan hun goden. In het Hindoeïsme zijn er veel goden maar het gaat niet echt om een veelgodendom, want elke god vertegenwoordigt maar een enkel aspect van het goddelijke principe, dat geen vorm heeft, uniek is en onbereikbaar voor de mens.

De animistische oorsprong van het Hindoeïsme maakt dat dieren in deze religie een belangrijke plaats innemen. Ghanesh, de olifanten god en Hanuman de apenkoning zijn de belangrijkste goden in dierengedaante.

Een puja, een rituele eredienst bestaat uit verschillende delen, er wordt gebeden en geofferd, sandelhout op het vuur gegooid en muziek gemaakt.

In ruil krijgt de gelovige de darchan, een zegening van de aanbeden god, die voor zijn bescherming zal zorgen.

Bij het vallen van de avond ontsteken de gelovigen honderden lichtjes op het heilige water van de Ganges.

Onder het gerinkel van bellen en het getoeter op de schelpen doet de rivier overal langs haar oevers het vuur van het geloof ontbranden.

Elke dat opnieuw komen pelgrims hulde brengen aan dit heilige water, in Varanasi zijn er dat honderdduizend per dag.

Ondertussen gaan ze op de oevers door met het verbranden van lijken de hele nacht lang.
Want het vuur van manikarnika dat door de kaste van de doms onderhouden wordt mag nooit doven, het is eeuwig net zoals de Ganges en net zoals Benares.

Met brandende kandelaars wordt een luchttekening gemaakt van de symbolische lotus met haar talrijke bloemblaadjes, zo vieren ze het offer van het vuur aan de rivier van het leven, aan de rivier van de dood aan dat water dat van de hemel naar de aarde is afgedaald, de eeuwige Ganges, waar elke zucht een gebed is.