Elk jaar tussen 20 september en 12 oktober weerklinkt er een oerkreet door de bossen van de Ardennen. De herten bevinden zich dan in hun bronstijd en beginnen aan hun paringsdans… en daar komt een zeer typisch geluid bij kijken: het burlen. Ik mocht er al een paar keer getuige van zijn één keer in de prachtige bossen nabij het Franse chateau Chambord en één keer in … Saint Hubert. De streek is een must see, zeker tijdens de herfst. Want haar paden leiden je langs de mooiste kleuren én laten je kennis maken met de grillen van het wild in de streek.

Saint Hubert: voor hertenlovers.

Voor mensen die van the outdoors houden is het dorpje Saint Hubert in de provincie Luxemburg al lang geen onbekende. Het is een dorp waar ooit de stoffelijke overschotten van bisschop Sint Hubertus teruggevonden werden. Prompt veranderde het dorp van naam, het heette voordien namelijk Andage.

The rest is history… Saint Hubert werd een bedevaartsoord en dat zie je vandaag nog: de basiliek alsook het oude hospitaal waar de zieken zich lieten verzorgen door de zusters zijn daar getuigen van. Vandaag is het vooral een gezellig dorp waar traditie en de liefde voor de herten nog steeds hoog in het vaandel gedragen worden.

l’Auberge du Sabotier

Die traditie en de liefde voor herten vond ik trouwens ook terug in mijn verblijfplaats. l’Auberge dus Sabotier ligt op een kwartier rijden van Saint Hubert in Awenne. Voordien een koetshuis uit de 17de eeuw, vandaag een hotel waar de blote balken en het knetterende houtvuur je meteen in de Ardense sfeer katapulteren, en dan heb ik het niet eens over het menu in het aanpalende restaurant.

Burlen… what?

Maar dus ja… dat burlen. Wat is dat nu eigenlijk? Ik had een afspraak met Mitch van RandoEvasion. Hij legde me in een mail alvast één en ander uit….

“Het burlen van de herten is zeer intense periode voor de herten. Een vrouwtjeshert is slechts 48 uur vruchtbaar en de mannetjesherten moeten dus zeer alert zijn. Vandaar is het aangewezen kledij te dragen die niet te opzichtig is, anders kan het gebeuren dat je door een mannetjeshert wordt aangevallen.”

Interested, much? Ik wist wel jagers die gedood werden door herten, aan het gewei gespitst heet zoiets… maar gedood omdat je te dicht komt? Dat leek me sterk. Maar er volgden nog tips:

“Kleed je warm, neem iets mee om te eten, maar zorg dat het niet teveel lawaai maakt. Draag geen lawaaierige kledij en… een kleine uitdaging: draag geen parfum, dat stoort de dieren tijdens hun paringsdans.”

Aan het begin van de herfst beleeft het hert één van zijn belangrijkste momenten uit zijn leven: het burlen. Dat burlen lijkt op het loeien van een koe, maar laat het dan net wat primitiever klinken.

Het heeft drie functies: aan andere mannetjesherten laten weten dat dit zijn territorium is, de vrouwtjes laten weten dat hij in de buurt is en… laten weten dat hij er ‘klaar’ voor is. Deze symfonie van het bos moet je echter met voorzichtigheid benaderen én met respect. Want tijdens dit sleutelmoment kunnen herten dus zeer onvoorspelbaar zijn.

Het is nacht en ik wandel temidden van een van de bossen nabij Saint Hubert. Voor mij hoor ik niks anders dan het geritsel van de broek van mijn gids Mitch. Het is volle maan. “Dat spreekt in ons voordeel want dan zijn de herten actiever.”, fluistert Mitch me nog in het oor. Mitch houdt halt en gebaart ons hetzelfde te doen.

Tijd lijkt stil te staan en ik voel mijn hartslag in mijn keel. En dan begint het. In de verte weerklinkt een geloei… eerst links, dan wat verder, dan rechts. “Wat zijn ze wakker vanavond!” wrijft Mitch zich in de handen. De symfonie van het bos was begonnen.

Her en der wordt het burlen verstoord door een luide klop. “Dat zijn mannetjesherten die strijden om een wijfje… Vaak ligt er dan een derde mannetje op de loer. Wanneer twee honden strijden om een been, weet je wel…” Dat strijden is niet zonder gevaar, herinner ik me. Niet zelden vinden boswachters de dode lichamen terug van twee mannetjesherten die, de geweien in elkaar geklemd, de dood vonden.

In de verte duiken twee koplampen op, we horen een 4×4 die nadert. Het is de boswachter Jennifer Vagner die hier een oogje in het zeil haalt en ons terecht vraagt wat we zo laat ’s nachts nog in het bos doen. Ze legt me uit dat ze ooit, omstreeks hetzelfde tijdstip, werd opgejaagd door een mannetjeshert toen ze haar avondlijke fotosessie net wilde afronden. “De dieren zijn helemaal dolgedraaid door die paartijd. Geloof me, het waren de meest angstaanjagende 10 minuten van mijn leven. Ik verstopte me achter een boom, maar het dier bleef maar bokken tegen de omliggende bomen. Ik verroerde me niet en ook vandaag neem ik geen enkel risico.”

Waarom hier?

“Waarom vind je net in le pays de Saint Hubert zo’n grote populatie van herten terug?”, wilde ik nog weten. “Eigenlijk is dat simpel.”, antwoordt Jennifer, “Het bos is hier onaangeroerd. Tegelijk is dit een kruispunt: je hebt herten die uit het Franse deel van het bos komen, uit Luxemburg … ze noemen het hier le passage de Tanton.” Passage of niet, we hebben sowieso een mooie tijd gepasseerd bij de herten

Ga het vooral zelf ontdekken, maar doe het vooral met een gids en blijf altijd op een veilige afstand. Binnenkort begint het jachtseizoen, dan is het best dat je je goed inlicht vooraleer je het bos in trekt. Maar één ding is zeker: wanneer je oog in oog staat met een hert, dan is dat een ervaring die je nooit vergeet.

Meer informatie vind je op de website van Toerisme Wallonië.

Nog meer burlen? Bekijk hier de reportage die verscheen op Evenaar.tv