Knowledge and culture are

the cornerstone of civilisation, progress

and nation-building

Sjeik Zayed bin Sultan Al Nahyan

2018 is het jaar van Sjeik Zayed, de grote en immens geliefde voormalig leider van de Verenigde Arabische Emiraten. Hij werd in 1918 geboren, precies honderd jaar geleden. Tot 1971 waren de verschillende emiraten een protectoraat van de Britten. Toen deze laatsten zich in 1971 terugtrokken, besloten zeven emiraten zich te verenigen onder het bezielende leiderschap van Zayed.

Zijn motto : ‘Eendracht maakt Macht’. Waar hebben we dat nog gehoord :-)?  Als Emir van Abu Dhabi, het grootste en rijkste emiraat, werd hij de eerste president van de Verenigde Arabische Emiraten en bleef dat tot zijn dood in 2004. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Khalifa. De Emir van Dubai, is de vice-president.

Oliewinning is de belangrijkste bron van inkomsten voor de Emiraten maar die olie is ongelijk verdeeld. Het  grootste emiraat Abu Dhabi dat 86% van het grondgebied vertegenwoordigt, zorgt ook voor 80% van de oliewinning. Die gigantische rijkdom zorgt ervoor dat de inwoners van alle Emiraten voorlopig geen belasting moeten betalen (maar dat gaat binnenkort veranderen).

Het zorgt er ook voor dat huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs gratis zijn voor de Emirati. Wat meteen opvalt in Abu Dhabi is de meer relaxte sfeer die er hangt t.o.v. van zijn meer bekendere broer Dubai. Dat heeft vooral te maken met het vele groen in Abu Dhabi.

We zitten hier nog steeds in de woestijn uiteraard, maar Sjeik Zayed had een voorliefde voor dadelpalmen en liet er maar liefst 160 miljoen planten doorheen de Emiraten, vooral dan in Abu Dhabi. Het maakt de hoofdstad van de Emiraten meteen tot een oase van rust. Maar niet alleen van rust. Sjeik Zayed had een duidelijke visie en die omvatte vooral investeren in opleiding en cultuur.

En die cultuur is hier vooral te vinden. In november vorig jaar opende de Franse president Macron zelf het Louvre Museum – Abu Dhabi. Er werd grof geld betaald door de Emiraten voor het gebruik van de naam, de ontlening van een wisselende collectie kunstwerken en ondersteuning bij het beheer. Het museum werd ondergebracht in een prachtige, futuristische constructie omgeven door water.

De koepel lijkt op een ingewikkeld web waardoor het zonlicht met mondjesmaat binnendringt. Het idee erachter zijn zonnestralen die door de dadelpalmen schijnen in een oase. Niet alleen het gebouw is prachtig, ook de collectie mag er zijn. Het is een eclectische verzameling van beelden uit Romeinse en Griekse tijd, uit Egypte en Azië.

Maar ook een mooi aanbod aan schilderijen waaronder enkele van Vlaamse meesters, van uiteraard prominente Franse schilders, een zelfportret van Vincent Van Gogh en twee prachtschilderijen van Leonardo da Vinci.

De Mona Lisa is achtergebleven in Parijs maar ’Potrait of a Woman, Called La Belle Ferronnière’ is wel een mooie vervangster voor misschien wel het beroemdste schilderij ter wereld en zeker het beroemdste van Da Vinci. Nu de duurste Da Vinci is het niet.

Dat is Salvator Mundi, dat vorig jaar in New York gekocht werd voor maar liefst 450 miljoen USD door een Saudische prins, en daarmee het duurste schilderij ooit werd. Het vond een plaatsje in het Louvre in Abu Dhabi. Ironisch genoeg blijkt het pronkstuk van het Louvre hier wel erg verlegen te zijn, zo verlegen zelfs dat we er gewoon overzien en zo de spraakmaker missen.

Een beetje jammer. Toch vind ik het bezoek meer dan geslaagd. Het is een schitterend museum met een uitmuntende, afwisselende collectie topstukken. Het museum bevindt zich op Saadiyat –Eiland, een schiereilandje voor de kust van Abu Dhabi en dat het culturele district moet worden. Met de bouw van het Louvre hebben ze al een juweeltje in handen.

Maar er volgen er nog. In totaal komen er vijf topmusea, allemaal ontworpen door beroemde architecten in een futuristische stijl. Zo is men aan het bouwen aan het grootste Guggenheim museum, waarvan het ontwerp, net zoals dat van Bilbao, door Frank Gehry wordt verzorgd.

Ook tekende Zaha Hadid (hier bij ons bekend voor het ontwerp van het Havenhuis in Antwerpen) voor haar dood het ontwerp van een cultureel centrum met o.a. een opera, een concerthal en drie theaters. En is er ook het Zayed National Museum, ontworpen door de Britse architect Norman Foster (bekend van het  Millau viaduct in Frankrijk).

Maar in Abu Dhabi  is er ook plaats voor nog meer ontspanning. Op Yas eiland, het eiland van plezier,  bevindt zich het Formule 1 circuit dat sinds 2010 gebruikt wordt. Traditioneel vindt de Grote Prijs plaats in november. Naast het circuit werd Ferrari World gebouwd. Zo blijf je een beetje in de sfeer.

Ferrari World is een heus pretpark met o.m. de snelste achtbaan ter wereld, F1 simulators maar ook kinderattracties. Abu Dhabi is wat wolkenkrabbers betreft, niet zo indrukwekkend als Dubai, maar ook hier staan een paar architecturale pareltjes.

Langs de Corniche, waarop je een prachtig zicht hebt vanuit Heritage Village,  staat bv. de ‘krantenwolkenkrabber’, die lijkt op een gevouwen krant en hebben ze hun eigen ‘scheve toren’ die zelfs verder helt (vier keer meer zelfs) dan de bekendere toren van Pisa. Die helling begint trouwens pas vanaf de 18^de  verdieping.

Naast het koninklijk paleis (zeg maar paleizen) bevindt zich het Emirates Palace hotel, het meest luxueuze hotel ter wereld en 8 sterren waard. Het is in fraaie Arabische stijl ontworpen met om en bij de 100 koepels. 1.000 man personeel staat klaar om de klanten te verwennen.

Het luxueuze interieur bestaat uit 1.000 kroonluchters bezet met Swarovski kristal, vergulde plafonds, marmeren vloeren met inlegwerk en muren bezet met  een diamant hier en daar. Hier overnachten kost ‘slechts’ 2.500 USD per nacht voor de kleinste kamer. Hier logeren trouwens ook staatshoofden en andere gasten van de regering van de Emiraten.

Maar het belangrijkste gebouw in Abu Dhabi is de prachtige Zayed moskee opgericht ter ere van de zo geliefde Emir. Het is niet de grootste moskee ter wereld, niet de meest indrukwekkende maar wel de duurste moskee ter wereld. Een bijzonder eerbetoon aan hun geliefde leider.

Dankzij de ontdekking van het zwarte goud in de jaren 60 en de onmetelijke rijkdom die daar letterlijk en figuurlijk uit voortvloeide en onder de niet aflatende inspanningen van de Emir, kan de regering  een goed leven schenken aan al de Emirati.

Vanaf hun geboorte krijgen ze elk maand  een bepaald bedrag, is onderwijs gratis inclusief de universiteiten en is ook de gezondheidszorg gratis. Voor wie plannen moest hebben : je kan enkel als Emirati geboren worden uit een Emirati vader en moeder. Naturaliseren kan niet en ook kinderen uit gemengde huwelijken kunnen geen Emirati nationaliteit krijgen, en dit om de bloedlijn zuiver te houden.

De Emiraten hebben in de loop der jaren een minder conservatieve koers gevaren, minder conservatief dan hun buurlanden zoals bv. Saudi Arabië. Toch blijven er uiteraard grote verschillen tussen man en vrouw. Dat is nog het duidelijkste zichtbaar bij het betreden van de moskee.

Voor mannen volstaat bedekking tot over de ellebogen en een broek tot net over de knie. Voor vrouwen ligt het net iets anders. Het hoofdhaar moet helemaal bedekt zijn, kledij moet het lichaam bedekken en tot aan handen en voeten reiken. Ik heb voor de gelegenheid een zwarte abaya gekocht, het traditionele kleed van de vrouwen.

De traditionele kledij van de mannen is wit. Dat stamt nog uit vroegere tijd toen vrouwen niet buiten mochten komen en ze dus perfect in het zwart gekleed konden gaan aangezien in huis de warmte hen geen parten speelden.

De grote Zayed moskee, is een gigantisch bouwwerk bestaande uit 84 hagelwitte koepels waarvan de grootste een hoogte heeft van maar liefst 75 m en waar zich op elk van de vier hoeken een minaret bevindt van 107 m hoog. Het is een majestueus bouwwerk gemaakt om de ‘vader van de Emiraten’ te eren die er trouwens ook begraven ligt.

De vloer van de gigantische binnenplaats is versierd met bloemmotieven. We lopen blootsvoets door de kraaknette zuilengangen met ontelbare zuilen in echte Moorse stijl. De gebedszaal, die 40.000 gelovigen kan tellen, breekt pas echt records.

Hier ligt het grootste tapijt ter wereld en is van Iraanse makelij. Het weegt maar liefst 47 ton. 1.200 tapijtknopers hebben hier 18 maanden aan gewerkt. En ook de grootste kroonluchter ter wereld hangt hier met afmetingen van 10 m breed en 15 m hoogte en een gewicht van maar liefst 1.800 kg.

Het is een schittering voor het oog en gemaakt van goud, koper, diamanten en Swarovski kristal. Buiten deze kroonluchter bevinden er zich nog 6 andere lusters in de immense gebedszaal. De muren zijn versierd met bloemen en bloemenranken bezet met halfedelstenen.

Wat een diep intense sacrale plaats gemaakt uit 20 soorten marmer en afgewerkt met  meesterlijke versieringen… Een plek om stil van te worden : stil door de diepe schoonheid, de puurheid, de sereniteit en de rijkdom die de moskee uitstraalt. Een waar eerbetoon aan hun geliefde leider en een waar eerbetoon aan de ziel van de Emiraten : eerst God, dan het vaderland, dan de president.