Heb jij dat ook? Dat je hart een sprongetje maakt wanneer je oog in oog komt te staan met een schitterend architecturaal hoogstandje? Ik had het in ieder geval toen ik destijds in Lissabon het Mosteiro dos Jerónimos bezocht of later het Hongaarse Parlementsgebouw in Boedapest.

Maar ik had het ook afgelopen weekend en wel vrij onverwachts en juist daardoor was het zo overweldigend. Onverwachts omdat ik me bij kathedralen, koninklijke paleizen, keizerlijke optrekjes, … wel een en ander kan voorstellen maar dat een idee van een bescheiden mijnheer pastoor in een al even bescheiden landbouwgebied zou leiden tot een prestigieuze school die ver buiten onze landsgrenzen naam en faam verwierf … nee, dat had ik me niet kunnen inbeelden.

We schrijven anno 1841: in een boerengat net buiten de stad Mechelen mag de plaatselijke pastoor wel erg vooruitstrevend voor zijn tijd genoemd worden. Dat meisjes er enkel zondagsschool lopen en er niet veel meer te leren krijgen dan het schrijven van hun naam en het uit het hoofd leren van de catechismus, is een doorn in zijn oog.

Daarom schrijft hij een heleboel kloosterorden aan in de hoop dat iemand het wel zou zien zitten in zijn parochie een school te stichten. Slechts één reactie komt er maar die blijkt meer dan voldoende voor de start van wat een ongekend succes zal worden.

Dus op een goede dag komt er in Onze-Lieve-Vrouw-Waver een ossenkar aangereden met daarop gezeten een achttal Ursulinen. Ze hebben zes broden, twee kruiken boter en een stuk of twintig goudpenningen bij zich. Een plaatselijke rijke weduwe schenkt hen een lap grond met daarop een vervallen boerderij.

De nonnen weten van aanpakken en weldra geven ze er op een uitmuntende wijze les aan de plaatselijke meisjes. Ze kennen zo’n succes dat binnen de kortste keren de school uit zijn voegen barst. Uitbreiding dringt zich op. En daar weten de Ursulinen wel raad op.

Met het idee dat achter iedere succesvolle man een geletterde eega staat, slagen de zuster erin dochters van rijke, vooraanstaande ouders aan te trekken en het torenhoge schoolgeld zorgt voor de rest. Bij meisjes van stand hoort een pensionaat met allure en zo groeit de school uit tot een verrukkelijke parel vol gedurfde keuzes.

Met de bouw van de prachtige art nouveau wintertuin steken de nonnen zelfs heel stout hun middenvinger op naar Kerk en Gebod want voor de Katholieken is deze bouwstijl veel te liberaal en foei, foei … veel te frivool. Het moet een fantastische ontmoetingsruimte zijn geweest waar rijkbloeiende planten de gesprekken tussen bezoekende ouders en hun dochters dempten.

De zusters zijn heel fier op hun werk en vermits Ursulinen kloosters hebben, verspreid over de hele wereld, doet de mond aan mond reclame zijn werk. De school groeit uit tot een oord met wereldfaam en meisjes komen uit alle windstreken om hier scholing te krijgen.

En wat met de plaatselijke arme boerendochters denk je nu wellicht? Voor hen is het onderwijs en het dure schooluniform gratis in ruil voor hand- en spandiensten. Brood bakken, afwassen, opdienen, … dat soort dingen.

Het niveau ligt hoog, zeer hoog. Middels een bijzondere pedagogie leren de meisjes zelfs in de wandelgangen en zonder er erg in te hebben, de wereld kennen. Schilderingen, kunstwerken, didactisch materiaal … de gangen en zalen zijn er rijkelijk van voorzien.

Werkelijk verbluffend is de pianogalerij. Nooit eerder gezien ! De lange galerij heeft … ik ben vergeten hoeveel kamertjes … met evenveel piano’s. Daar kunnen de meisjes hun muzikaal talent ontwikkelen en om er voor te zorgen dat het er niet een kakofonie vanjewelste wordt, zijn de kamers vervaardigd uit een geluiddempende houtsoort. De vensters schitterend met gravures bewerkt.

De pianogalerij

Tijdens de oorlogsjaren wordt de school een hospitaal en krijgen de gebouwen zwaar te lijden onder de bombardementen. Als bij wonder blijven de wintertuin én de pianogalerij daarbij gespaard.

Onnodig te zeggen dat dankbare ouders (hun dochters waren door de zusters immers veilig naar huis gebracht) na de oorlog grote geldsommen schenken om een prachtige marmeren trappenhal te bouwen in de grotendeels tot as gelegde school.

En dank zij haar internationale én hoogstaande uitstraling zorgen diplomaten er voor dat heel wat Duits herstelgeld naar de Ursulinen vloeit zodat de school kan worden heropgebouwd nog grootser dan voorheen.

Met de taalwetten inzake onderwijs mogen de lessen in het Vlaamse landsgedeelte langzamerhand niet meer in het Frans worden gegeven. Hierdoor verdwijnt niet de school maar wel het internationale karakter ervan.

De trappenhal in roze marmer

Ik weet niet of er nog zwijnen, koeien, geiten, schapen, kippen … zijn daar in Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Maar de parel is er nog steeds. Je kan de school op bepaalde zondagen en na afspraak bezoeken. Rondleidingen worden er gegeven in het Nederlands, Frans, Engels, Duits, Italiaans.