Volgens de Duitse schrijver Goethe kan men Italië niet gezien hebben zonder Sicilië geproefd te hebben, want dit grootste eiland in de Middellandse Zee vormt de sleutel tot alles.

Het lag op het kruispunt van de Afrikaanse en Europese beschavingen en houdt er zodoende een buitengewoon rijk erfgoed op na, zowel in kunst, architectuur, taal, maar ook wijn en keuken. Sicilië levert prachtige wijnen.

Aan de basis ligt een radicale ommekeer die zich heeft afgespeeld gedurende de laatste twintig jaar. Kwantiteit werd geruild voor kwaliteit.

Siciliaanse wijnen en dan vooral deze afkomstig van de regio rond de Etna vulkaan zijn de meest trendy wijnen van deze eeuw.

Wijn is er een mozaïek van vele kleine historische gemeenschappen en technieken, een smeltkroes van producten met een mysterieuze herkomst.

Zo merk je in het westen, rond Trapani nog steeds de Arabische invloed. Sporen van Afrikaanse volkeren zijn er terug te vinden in de ethische benamingen van geografische plekjes. Aan de andere zijde, in het oosten, rond de Etna is de geest eerder Grieks.

Je voelt er meteen de erfenis van stoere, ontembare, krijgers en sluwe handelaars aan wie West-Europa zijn hele wijncultuur te danken heeft. Griekse kolonisten introduceerden er de teelt van olijven, graan en druiven.

Inheemse druiven

Sicilië beschikt over gunstige omstandigheden voor wijnbouw door het mediterrane klimaat. Een groot deel van het heuvelachtige land dat vroeger uit eiken en dennenbossen bestond, is nu begroeid met maquis, een dikke heesterachtige, mediterrane, vegetatie.

Van oost naar west lopen de Siciliaanse Apennijnen. De hoogste actieve vulkaan Etna beheerst het leven. Hete zomers, geventileerd door de omringende zeeën maken van Sicilië een uitstekende plek voor het kweken van zowel inheemse als internationale druivenvariëteiten.

Aanhoudende droogte in de zomer vraagt op sommige plaatsen om irrigatie. Producenten maken alle types wijn, van droog naar zoet en mousserend, wit en rood, ieder met een apart karakter. Qua productie en aanplant is het eiland van oudsher één van Italië ’s belangrijkste wijngebieden.

Van de 118.000ha wijngaarden ligt de helft in de provincie Trapani waar de bekende marsalawijn, een versterkte oxidatieve wijn in de stijl van de Spaanse sherry, wordt gemaakt.

Het tweede interessante wijngebied zijn de valleien en heuvels aan de voet van de besneeuwde Etna vulkaan. Uit de streek rond de barokke stad Noto en Ragusa in het zuidoosten komen spectaculaire wijnen waarin bodem en klimaat tot volle expressie leiden.

Jonge wijnbouwers focussen vooral op inheemse druiven. Eigen druiven zijn er immers genoeg en de stokken zijn oeroud. Nero d’ Avola is momenteel de rijzende ster voor rood naast Inzolia voor witte wijn. Het eiland hoopt met deze troef zijn reputatie op de globale markt te verstevigen.

Nieuwe bedrijven met piekfijne uitgeruste kelders en een generatie wijnbouwers die gelooft in hun eigen kunnen, en het potentieel van autochtone druiven, zijn de voornaamste acteurs in de renaissance van de hele Siciliaanse wijnbouw.

De flanken van de vulkaan

De Etna, is een magische plek, een unieke spot gelegen in de provincie van Catania. Vlakbij ligt Taormina, het meest uitgelezen vakantieoord. De Grieken veroverden het gebied in 729 voor Christus en richtten er de eerste handelspost op.

Wat later werden druiven aangeplant op de flanken van de vulkaan en werd er wijn gebrouwen. Tot in de twintigste eeuw was wijn enkel voor lokale consumptie.

Een mix van oorlogen en armoede maakte dat de streek lange tijd geïsoleerd bleef van investeringen en nieuwe technieken terwijl de rest van Italië zijn renaissance beleefde.

De wijnen van de Etna bleven het grootste deel van de 20ste eeuw ondrinkbaar. Het is ook niet evident om op de steile flanken in een bodem van lavasteen en zand een wijngaard aan te leggen en te bewerken.

Vooral het oogsten waar volop gesjouwd wordt met manden druiventrossen is niet zonder risico. Niettemin blijkt de specifieke grond nu de troef voor de Siciliaanse wijnen van deze 21ste eeuw.

De geografische appellation Etna DOC, meteen de oudste in Sicilië, beslaat de oostelijke, de noordelijke en de zuidflanken van de vulkaan. Perceeltjes op de zwarte lavabodems reiken er tot duizend meter hoogte.

Druiven als caricante en catarrato zijn niet ongewoon voor witte wijnen, terwijl voor rood vooral nerello mascalese in trek is.

Het resultaat zijn diep gekleurde wijnen met intense kersenaroma’s en rokerige elementen, een evenwichtige smaak met een fijne zuurheid, vol rijp fruit. Wijnen die een perfecte metgezel zijn voor de mediterrane keuken.

De Etna toeristische wijnroute, waar men spreekt over een bijzondere wisselwerking tussen bodem, druiven en tradities maakt het mogelijk dat vooral de domeinen en hun wijnen bij het publiek bekend geraken.

De route combineert wijnproeverijen met culturele activiteiten en biedt een perfecte accommodatie aan met speciale aandacht voor gastronomische streekgerechten zoals gerookte tonijn met porcini zwammen, linzen met zeevruchten en spinazie, ratatouille, Capone (vissoort), granen, polenta, groenten.

Vergeet dus niet te genieten van een lekker wijntje bij je bezoek aan Sicilië, Salute!!!!!