Elke plek heeft zijn eigen karakter, zijn eigen persoonlijkheid. Wat er ook aan de buitenkant gebeurt, dat blijft hetzelfde… toch? Het antwoord is helaas niet zo simpel. Wat het karakter van een bepaalde plek ook is, onze mogelijkheid om het te ontdekken kan enorm worden beïnvloed door externe factoren. Keer op keer heb ik de effecten van overtoerisme aangekaart en benadrukt dat bewust reizen belangrijker is dan ooit, maar misschien leg ik deze gevoelens nog beter uit met een voorbeeld.

Deze zomer had ik de kans om Florence, of beter bekend als Firenze, te bezoeken. Van zodra we aankwamen stond ik versteld van de grote getalen toeristen die rondwandelden of aanschoven voor weet-ik-veel-wat. De vibe in Firenze is altijd cool maar het voelde ook wat claustrofobisch aan. Ik moet je dan ook niet vertellen dat ik er liever zo snel mogelijk weer weg was.

Impact van overtoerisme op Firenze

Firenze is een stad vol schatten en gebouwen die voorkomen in legendes. Opgericht in 59 v.C. door de Romeinen, deze stad barst van de indrukwekkende kunst, prachtige architectuur, boordevol geschiedenis en cultuur, heerlijk eten en wijn, ingenieuze ambachten en de laatste mode en nog zoveel meer. Het is een stad met een absoluut uniek karakter.

En toch, ondanks dit alles ervaren niet alle bezoekers deze stad als een voorbeeldige trip. Waarom? Er is simpelweg te veel belasting op deze mooie stad. Wist je dat er jaarlijks meer dan vier miljoen toeristen komen, ook al wonen er maar 400.000 mensen? Dat is best gek als je er over nadenkt. (Nog zotter: dat aantal bezoekers groeit elk jaar!)

Hierdoor lijden de fysieke plekken, de infrastructuur en uiteraard de omgeving en natuur.

We dromen bijvoorbeeld allemaal over het moment dat we de befaamde David kunnen zien, maar je door het publiek wurmen en aanschuiven in de ellenlange rijen is een hele onderneming. Tegen de tijd dat wij uiteindelijk het beeld bereikten waren we uitgeteld. De magie was dan ook verdwenen.

Bovenal, meer dan ons, zijn het de locals, zij die deze geweldige plek ‘thuis’ noemen, die hieronder lijden. Zij moeten de gevolgen dragen, de beschadigde publieke ruimte, de toename van lucht- en geluidpollutie, het afval en de prijsstijgingen. Als reizigers al bewuster zouden worden, zou veel hiervan al kunnen vermeden worden.

Bewust reizen

De effecten van overtoerisme zijn overweldigend, maar gelukkig is alles nog niet verloren. Je kan nog steeds de magie van Firenze ontdekken als je een beetje out-of-the-box denkt. De toeristische routes en ‘must-see’ lijstjes volgen laat je beter even aan je voorbijgaan, want soms is het beter om de onbekendere plekjes op te zoeken.

Afgeschrikt door de grote groepen toeristen, wat doe je dan in Firenze? Wij gingen naar de Giardino Bardini, een spectaculaire Italiaanse Renaissance tuin net aan de overkant van de rivier. De afstand tussen deze tuin en de andere toeristische trekpleisters was relatief klein en toch voelde dit aan als een compleet andere wereld.

Het was rustig, stil en helemaal niet druk. We genoten van een mooi zicht op de stad en stootten ook nog op een tentoonstelling van mijn held, de meest geweldige fotograaf Steve McCurry. Ik werd volledig van mijn sokken geblazen en genoot dan ook van elke minuut!

De stad op een iets ongewonere manier ontdekken is dus alvast één manier om de magie van Firenze toch te voelen. Hoe kan je nog jouw Firenze trip ethischer en duurzamer maken?

Hier enkele tips:

• Respecteer de locals en hun gewoonten! Dit zou zelfs niet eens gezegd moeten worden maar het is verbazingwekkend hoeveel toeristen niet eens oog hebben voor de basis etiquette. Bvb: ga niet luid staan praten in een gebedsplaats, rook niet in non-smoking plekken, knoei niet met eeuwenoude kunst.
• Probeer om te reizen in minder toeristische maanden. Op deze manier worden de plekken en infrastructuur niet te fel belast door jouw aanwezigheid.
• Doe zoals ons en bezoek de minder bekende pareltjes in en rond Firenze. Je zal verrast zijn wat een verandering in temp teweegbrengt.
• Gooi je afval niet op straat, just don’t!

Als we allemaal deze puntjes in het achterhoofd houden en een paar aanpassingen maken aan onze reisstijl zullen we van prachtig Firenze nog vele jaren kunnen genieten.