Ooooh, de Etna. Onze eerste ontmoeting dateert alweer van enkele jaren geleden tijdens een cruise op de Middellandse Zee. De Etna was het eerste wat we die ochtend zagen toen we de gordijnen openden. En het was liefde op het eerste gezicht. Majesteitelijk overheerste de vuurspuwende berg de oostkant van het eiland. Liefde en haat liggen dicht bij elkaar, en dat is ook het geval met de Etna.

De Etna is geliefd maar wordt tegelijkertijd ook gehaat. Gehaat omdat hij één van de meest actieve vulkanen is en al veel mensen op de vlucht heeft doen slaan en massale verwoestingen heeft teweeggebracht. Maar ook geliefd, want het is net dit vulkanisch gesteente dat over vele mineralen beschikt en zo voor een zeer vruchtbare grond zorgt. Er groeien vooral citroenen, sinaasappelen en pistachenoten. Sicilië is bovendien de belangrijkste wijnproducent van Italië.

Als we deze ochtend de gordijnen openen, is er deze keer geen Etna te zien. Maar wat we wel te zien krijgen kan ons allerminst plezieren. Het regent pijpenstelen en het onweert. Welkom in Sicilië :-(.

Met goede moed vatten we de dag aan. Normaal kan men de Etna al van ver zien, maar vandaag hult hij zich in donkere wolken. We rijden de Etna op via de zuidelijke route. Het is een bochtig parcours, maar het weer klaart ook een stukje op. Een eerste maal stoppen we aan het eind van een lavastroom die dateert uit 1991/1992, toen de Etna een uitbarsting kende die maar liefst 463 dagen duurde, de langste ooit.

We rijden de wolken in en hopen op beter weer hogerop. De vegetatie verandert van loofbomen in citrusbomen en wijngaarden, om uiteindelijk te eindigen in zwarte lava.
Als we op de parking aankomen, is het zwaar bewolkt maar het regent niet. Dat kan ons al een beetje gelukkiger stemmen.

Vanaf hier kan je de kabelbaan nemen tot een hoogte van 2450 m. Daar kan je nog hoger gaan met een jeep tot 2900 m hoogte. Hier komt men terecht in het maanlandschap met kraters en kan je tot dicht bij de zuid-oostelijke krater geraken. De Etna is met zijn 3350 m hoogte, de grootste maar ook meest actieve vulkaan van Europa. Door deze activiteit is de echte top niet toegankelijk.

Na een ongeluk in 1979 waarbij 9 mensen om het leven kwamen toen bij een uitbarsting grote brokken gesteente werden uitgestoten, zijn de laatste 300 m verboden terrein voor toeristen. Op de top bevinden zich vier actieve kraters.

Al snel blijkt dat het weer op de top aan het veranderen is en er veel bewolking is. De jeeps rijden zelfs niet uit omdat het weer op de hoogste toppen zo slecht is.
De Etna is de baas, en heeft beslist dat we hem vandaag niet te zien gaan krijgen. Gelukkig hebben we later in de reis nog wat tijd en besef ik dat ik dan nog eens een kans kan krijgen om de Etna te beklimmen.

Enkele dagen later is het dan eindelijk zover en wordt een tweede poging ondernomen. De Etna heeft zich de voorbije dagen uitdagend opgesteld, dan weer liet hij al zijn pracht zien, om zich even later weer in wolken te hullen.

Maar vandaag reikt hij de hand. Er zijn geen wolken te bespeuren en vol goede moed vertrekken we met bestemming de reffugio in Nicolosi op 1923 m hoogte, dezelfde plaats waar we de voorbije week gestrand waren.

Bij dit prachtige weer, hebben we eindelijk een zicht op de wijngaarden van de Etna, gelegen op de vulkanische terrassen. In totaal kent Sicilië 500 wijnsoorten waarvan de Etna-wijnen een groot aandeel vormen. De bus baant zich een weg door de bochten, steeds verder omhoog.

De vegetatie verandert in kastanjebomen. We passeren de laatste dorpjes waar we nog de ravage zien van één van de zwaarste uitbarstingen van enkele jaren geleden die ook uitzonderlijk gepaard ging met een aardbeving.

Van ver zien we de refuggio al. We zien ook duidelijk nog de lavastroom liggen van de uitbarsting van 2001 die hele delen van dit gebied wegvaagde alsook de reffugio zelf en de kabelbaan vernietigde. Ondertussen werd er een nieuwe parking aangelegd en werden de reffugio en de kabelbaan hersteld.

Omdat het weer nu perfect is, neem ik direct de kabelbaan naar een hoogte van 2450 m. Het ritje neemt zo’n 15 minuten in beslag. Onder mijn voeten trekt de geliefde en gehate lava voorbij en voert de weg verder omhoog de flank van de Etna op. Ik geniet in stilte van de prachtige vergezichten en kijk ongeduldig uit naar wat er me boven te wachten staat. Moeilijk te geloven trouwens dat dit in de winter ook een populair ski-gebied is.

Bij het eindstation van de kabelbaan staan de jeeps op ons te wachten. Ik kijk mijn ogen uit naar de omgeving rond mij : het absolute niets.

Door het desolate maanlandschap gaat de weg zigzaggend verder omhoog tot we bij het allerhoogste toegankelijke punt komen, op ongeveer 3000 m hoogte. Een gids wacht ons op, want het is ten strengste verboden er hier zelf op uit te trekken. Op dit punt hebben we ook een mooi zicht op de vier topkraters.

De toppen worden gehuld in een mystiek, flinterdun gordijn van rook. Deze damp bestaat voor 80% uit water, maar ook sulfur en andere gassen. De gids neemt ons mee op een 40 minuten wandeling langsheen enkele kraters. Toch volgt er al meteen een waarschuwing. De Etna is de laatste dagen bijzonder actief.

Zo is er bij een grote explosie drie dagen geleden de koker van één van de topkraters ingestort. Bovendien vonden gisteren nog een aantal explosies plaats die we zelfs tot in Taormina konden horen. Toch stelt de gids ons ook meteen gerust.

Lava stroomt op zo’n laag tempo naar beneden, centimeter per centimeter, dat zelfs als hij nu tot een uitbarsting zou komen, we nog alle tijd zouden hebben om foto’s van de lava te maken en nog gerust een kopje koffie kunnen drinken alvorens ons uit te voeten te maken.

Met dit in gedachten starten we onze wandeling langs een aantal kraters die in het verleden voor serieuze uitbarstingen gezorgd hebben. Het eerste wat we te zien krijgen zijn de lava restanten van de laatste uitbarsting van 27 april ll.

Sindsdien was de Etna dus een poosje stil… tot nu. Vorig jaar was er veel activiteit met wel 39 uitbarstingen, ongeveer één om de tien dagen. De lava waar we nu op staan is ongeveer 10 m dik en werd geproduceerd bij de uitbarsting van 2002. Zelfs de berghut verdween onder deze hoop.

Het waren vier kraters die zich op één lijn bevinden, die gezamenlijk uitbarstten. Tot nu toe werden deze vier kraters als niet meer actief beschouwd, maar enige tijd geleden steeg er opnieuw waterdamp uit één van hen.

Nu blijkt dat de Etna nog een laatste uitdaging voor mij in petto heeft. De gids neemt ons mee op wandel tussen deze kraters door, en we moeten klimmen, maar ook dalen op de smalle richels. Het angstzweet breekt mij uit, ik zie enkel maar afgronden (de diepe kraters) naast mij en een smalle strook voor mij waar we ons op moeten begeven.

Deze is bedekt met lava, zand, steentjes, grotere stenen enz. Ik stap voorzichtig voet per voet, maar voel me zo glijden. Schoenmaat 40 helpt nu niet echt. Mensen vallen rondom mij en ik ben er echt niet gerust in.

40 minuten later na ploeteren, glijden, stijgen en dalen, bewondering koesteren voor de omgeving, af en toe ook genieten, beland ik veilig bij het beginpunt. De gids heeft nog een laatste verrassing : hij schraapt de bovenste laag van oude lava (uitbarsting 2002) weg en we mogen eens voelen. De onderlaag heeft nog altijd een temperatuur van ong. 40 à 50 graden. Bangelijk.

Twee uur later ben ik weer beneden in de reffugio. Ik geniet nog even na in het zonnetje op een terrasje. Aangezien ik nog wat tijd over heb, beslis ik nog naar de Silvestre krater te wandelen in de buurt van de reffugio. Na mijn uitspattingen boven, is dit bijna kinderspel. Ik word beloond met een prachtig zicht op de diepe krater.

Enkele uren later verlaten we de berg der bergen, en kan ik mij niet van de gedachte ontdoen dat de Etna als een kat is die rustig ligt te spinnen, af en toe eens gromt maar dat het nu niet lang meer zal duren voor hij nog eens met zijn klauw zal uithalen. En ja, de Etna barste enkele dagen na onze terugkomst thuis gewelddadig uit.