Van bepaalde gebeurtenissen weten we nog precies waar we waren toen we het nieuws vernamen : de moord op John F. Kennedy in 1962, de eerste maanlanding in 1969, de dood van Elvis Presley in 1977, de vijfde overwinning in de Tour de France van Eddy Merckx in 1974, het huwelijk van Charles en Diana in 1981 … en de gebeurtenissen van 9/11.

We schrijven 9 september 2001. We hadden net enkele boodschappen gedaan tijdens een weekje vakantie  en  na onze lunch te hebben verorberd stapten we in de auto op weg naar huis.  Op de autoradio klonk het relaas van de spannende verhaallijn van het nieuwe boek  van Stephen King of was het de nieuwste film  van Martin Scorsese of Steven Spielberg …???

Dat dachten we althans : het ging immers over vliegtuigen die van de radar verdwenen waren, blijkbaar gekaapt werden en in de World Trade torens van New York vlogen. Niets van dat alles bleek aan het brein van een bekend schrijver, gevierd scenario schrijver of beroemd regisseur te zijn ontsproten.

Wat we hoorden, was een live verslag van de verschrikkelijke gebeurtenissen van die dag. We haastten ons naar huis waar we op CNN de brandende World Trade Torens zagen staan, die plotseling veranderden in een reuzegrote donkergrijze wolk…

Weg waren de torens, de straten werden gevuld met puin en  vluchtende mensen. Vluchtend voor de as,  de rook, de brand en voor nog meer onheil. Mensen bedekt onder een dikke laag stof, waarin tranen en bloed zich een weg baanden over het gezicht. Doodsangsten stonden op diezelfde gezichten te lezen.

Op 11 september 2001 vielen er 2.996 doden, waarvan 2.606 in en rond de Torens, 265 in de vier gekaapte vliegtuigen en 125 in het Pentagon in Washington DC.
Het veranderde New York voor altijd.

Elke tragedie laat littekens na. Voor de overlevenden zijn dit hun verwondingen en psychisch lijden. Voor de overgebleven familieleden en vrienden is dit de pijn van het verlies van een dierbare.  Voor de stad zit het in de vorm van een geamputeerde skyline.

Maar New Yorkers zijn sterke mensen. Hun voornamelijk immigrantenachtergrond heeft daar veel mee te maken. Destijds vluchtten zij voor de honger en oorlog in Europa, voor de mislukte oogst in Ierland. Er waren grote migratiegolven van Joden, Italianen, Grieken en Chinezen.  Zij werden allemaal New Yorkers  en wisten uit het niets iets op te bouwen. Een sterk ras dus, niet klein te krijgen.

In het financiële hart van de stad begint ons bezoek aan New York, 15 jaar na 9/11. Het hart dat op 9 september 2001 zo zwaar bloedde : ground zero.  Op de plaats van de World Trade Torens bevinden zich nu twee waterbakken. De waterbassins vullen het grondoppervlak van de twee ingestorte torens.

Langs de muren van deze  bakken stroomt het water als tranen naar beneden. Het bloed heeft plaatsgemaakt voor tranen, de tranen van alle New Yorkers. De namen van de slachtoffers staan gegrift op de randen. De plek voelt sereen aan, toch geraak ik overmand door emotie, ik voel het verdriet van de vrouw naast mij die één van de namen liefdevol aanraakt. Op deze plek stierven bijna 3.000 mensen, onvoorstelbaar…

Ondertussen heeft de skyline een prothese aangemeten gekregen met de bouw van een nieuwe toren op Ground Zero, op de plaats van Toren 6. Hij werd eerst de  Freedom Tower gedoopt maar heet nu officieel One World Trade Center.

Op het 100^ste verdiep bevindt zich  het Observatory van waaruit je een weids zicht hebt.  Het gebouw is 541m hoog, wat overeenkomt met 1776 voet. Die hoogte is niet zomaar gekozen. 1776 is het jaar van de  Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring, een symbolische betekenis dus. Het is meteen het hoogste gebouw op het Amerikaanse continent.

We lopen  langs het monument van de brandweer. De brandweer verloor die dag meer dan 300 manschappen. Elke brandweerman die binnenging, wist dat hij er niet levend zou uitraken…

De gebeurtenissen van een dag die begon onder een wolkeloze hemel maar onder een zwarte asregen eindigde, worden allemaal nog eens haarscherp voor de geest gehaald in het museum.

De rechtstreekse beelden die de wereld rondgingen, voicemail berichten van werknemers die vast zaten in de torens of van passagiers op de gekaapte vliegtuigen, oproepen aan de hulpdiensten, de bevelen van de dispatch van de hulpdiensten zelf.

Persoonlijke bezittingen die teruggevonden werden in de ravage, de laatste kolom van het WTC die nog recht stond, een stuk van de oorspronkelijke muur van één van de torens,  trappen waarlangs de laatste overlevenden konden vluchten en tot slot de foto’s van de 2977 slachtoffers van die dag.

Zo krijgen alle getroffenen een gezicht, een stem en komt elk slachtoffer met een eigen verhaal. Ondanks hun verschillende achtergrond, kenden hun leven eenzelfde einde : zij werden allemaal helden op 9/11. Maar helden van een gebeurtenis die  nooit had mogen plaatsvinden…