The scene of the crime : het Prinsenhof
“Ieder nadeel hebt zijn voordeel” zou Johan Cruyff hebben gezegd mocht hij die vrijdag bij ons zijn geweest toen we omwille van vermoeidheid de beslissing namen ons derde punt op de agenda te schrappen. Hij zou zijn woorden ook herhaald hebben toen bleek dat het Prinsenhof de dag erna omwille van Koningsdag de deuren gesloten hield. Want wat blijkt ? Op zondag kan je hier genieten van een gratis rondleiding met gids. En dat is toch steeds mooi meegenomen. Gratis ? Het is te zeggen : je betaalt natuurlijk wel je toegangsticket.
En we hebben nog meer geluk ! Onze gids blijkt er eentje te zijn van de zeer belezen soort dus ze weet honderduit te vertellen over de man die mij al van in de jaren tachtig zo weet te boeien : Willem van Oranje. Afgezien van het feit dat de dame net een verkoudheid achter de rug heeft en er nog wat kriebels in haar keel zijn achtergebleven, hang ik graag aan haar lippen.
Bij wijze van intro vertelt ze uitvoerig over de herkomst van de naam van de stad en vermits die op moerassige ondergrond is gebouwd en al dat water best in goed banen werd geleid, werden er grachten “gedelfd”. (O jee … het groene spellingboekje is het niet met mij eens!)
Delft is zodoende net als Amsterdam, een heel mooie grachtenstad maar dan wel intiemer en voor mij daarom eigenlijk aangenamer. Ze heeft het ook over de rampen die de stad heeft gekend maar daar heb ik het zelf al in een vorig verslag over gehad.
En dan komen we bij mijn Willem die ze zelf ook een verdomd knappe kerel vindt. Ook de dames in het luisterend gezelschap zijn het met haar eens. (O jee … kapers op de kust!)
Als ik haar uitleg goed heb begrepen dan zou je mijn Willem eigenlijk ook “Guillaume de Orange” kunnen noemen. Want Willem erfde als jong ventje na het overlijden van een of andere achterneef uit de Franse tak van zijn familie de titel “de Orange”. Keizer Karel ging akkoord met de erfenis op voorwaarde dat de jongeman van amper twaalf aan het Keizerlijke hof zou worden opgevoed. Dit vonden de ouders van Willem een hele eer ook al zou hun zoon die ze van bij zijn geboorte protestants hadden opgevoed, voortaan een katholieke opvoeding krijgen.
Het verklaart meteen ook de tolerante houding van Willem tegenover welke geloofsovertuiging dan ook. Was hij aanvankelijk beste maatjes met de uiterst katholieke Filips II en zoon van Keizer Karel, dan werd de relatie helemaal vertroebeld toen bleek dat Filips eenmaal koning van Spanje, een ware heksenjacht ontketende tegen al wie niet katholiek was.
Omdat Willem net pleitte voor godsdienstvrijheid werd hij door Filips uiteindelijk vogelvrij verklaard en werd hij zodoende een vogel voor de kat.
De stad Delft had intussen de kant van de opstandelingen gekozen. Tegen de Spaanse koning dus. Vandaar dat Willem er onderdak kreeg in een voormalig (want katholiek) klooster. De nonnen mochten er wel nog blijven maar nieuwe toetredingen konden voortaan niet meer.
Toch heeft het Prinsenhof de prins niet kunnen beschermen. Hij werd vermoord in zijn eigen woonst en vlak na een vergadermaaltijd. En dan nog wel door iemand die hij hulp bood. De moordenaar kon niet ontkomen en werd vier dagen later geëxecuteerd op een manier die zelfs naar zestiende-eeuwse normen zeer barbaars kan worden genoemd. De gruwelijke details bespaar ik jullie.
Mijn Willem is niet meer. In de muur aan de trap waar hij stierf zitten kogelgaten. De stille getuigen van de allereerste moord op een staatsman gepleegd met een vuurwapen. Dat was in die dagen nog niet evident.
Hier op de trap viel ook Jeroen Krabbé, de Nederlandse acteur die gestalte gaf aan de figuur van “Willem De Zwijger” in de gelijknamige televisiereeks uit de jaren tachtig. Hij deed dit zo briljant dat ik Willem nooit meer ben vergeten.
Wat een acteur al kan teweegbrengen !
Noot :
De gratis rondleiding op zondag vangt aan om 14u en duurt ongeveer anderhalf uur. Meld je ruim op tijd aan want de plaatsen zijn beperkt. Vermits het Prinsenhof ook nog een permanente tentoonstelling heeft rond zowel De Delftse Meesters als Het Delfts Porselein, informeer je best vooraf welke rondleiding er die dag precies wordt georganiseerd. Wij hadden driedubbel geluk. Want de rondleiding van onze zondag ging over Willem. En net voor hém waren wij gekomen.
15 reacties