Leiden voor Groentjes!
“Wat denk je van Leiden?”. Het antwoord valt abrupt ons gesprek binnen.
Net wanneer ik met mijn vrienden en zielsverwanten aan het beslissen ben welke reis we nu zouden ondernemen, komen ze met Leiden langs. Ik had eerder Berlijn, Parijs of Beirut in gedachte. Maar daar kwam een virus een stokje voorsteken. Dus ja. “Wat denk ik van Leiden?”. Voorlopig niks.
Een weekend Leiden met het gezin… why not?
Dàt is Leiden.
Twee weken later staan de kinderen en ik op een brug terwijl ik naar de Morspoort staar. Onder ons glijden zo nu en dan wat fluisterbootjes voorbij waarin luide Nederlanders zich met behulp van wat rosé duidelijk kostelijk amuseren. We hebben er zin in.
Ondertussen is Leiden geen vreemde meer voor me, we hebben alvast kennisgemaakt. Rechts van ons zien we de Molen de Put, die waakt over de historische haven. Aan de overkant van het water werd niemand minder dan Rembrandt van Rijn 400 jaar geleden geboren. Die naam zal nog een paar keer terug komen tijdens ons verblijf.
Nu wil mijn zoon vooral het water op. Niet verwonderlijk, want voor ons vertrek had ik hem beloofd dat hij schipper mocht spelen. Leiden en water, dat lijkt me het perfecte huwelijk. Na Amsterdam heeft de stad het meeste water binnen haar poorten stromen: 28 kilometer aan grachten en singels. Om die grachten over te kunnen heb je natuurlijk bruggen nodig. De Leidse binnenstad telt er 88. Wij gaan aan boord bij Bjorn van Columbus Watersport, de man is een spraakwaterval (pun intended:p). “De stad ziet er vanop het water helemaal anders uit! Vandaag neem ik je mee langs de musea, de historische gebouwen én we komen te weten waar Rembrandt de mosterd haalde toen hij zijn beroemdste werk De Nachtwacht schilderde…”.
Bjorn weet je wel warm te maken voor zo’n tochtje. We nemen plaats in de Santa Maria, zijn sloepje dat wordt aangedreven door een fluistermotor… elektrisch dus! Ideaal en zalig want je hebt geen lawaai en het is nog groen ook!
Een beetje verderop komen we voorbij het geboortehuis van Rembrandt Harmenszoon van Rijn, de beroemde schilder die de claire-obscur helemaal onder de knie had. “Aan de rechterkant heb je hier de Schutterij en links woonde Rembrandt. Doet die gevel je niet denken aan de Nachtwacht? Ik zeg je dit is de plek waar Rembrandt zijn inspiratie haalde en niet in Amsterdam!”. “Ach, wat zou het?”, denk ik bij mezelf. Wat later zie ik mijn zoon schipper spelen, zij het dan nog wat onwennig. Hij doet dat goed en amuseert zich te pletter. Zijn dag kan al niet meer stuk.
Leiden is trouwens nog het perfecte vertrekpunt voor mooie dagtochten in de omgeving. De Kaag en het Braasemmermeer liggen om de hoek en plaatsen als Katwijk op vaarafstand. Neem in de zomer eens de watertaxi van ventievanhetwesten.nl van Katwijk naar Leiden.
Bjorn van Columbus Watersport bezorgt je sowieso een geweldige tocht.
Ontdek het land en water vanop een elektrische sloep met Columbus Watersport.
https://www.columbuswatersport.nl/
Of neem de waterbus met de Leidse Rederij.
https://www.leidserederij.nl/c/rondvaart-leiden
Misschien een leuk weetje, veel bruggen in Leiden zijn enorm laag, daarom werken deze kleine rondvaartbootjes met een dak dat omhoog en omlaag kan. Een speciale beleving!
Eet je groentjes!
Is Leiden een groene stad? Best wel. Leidenaars timmeren hier in elk geval sterk aan de weg. Sowieso heb je véél groen in de binnenstad met de tuintjes en het Singelpark. En wat me vooral opvalt: je hebt hier geen wagen nodig. Werkelijk alles is op wandelafstand, de 6 musea, je gaat naar het Rijksmuseum, het Volkenkundig museum, … en legt daarbij maximum een traject van 1,5 kilometer af. Maar ook op vlak van restaurants kleurt de stad groen. Wat denk je bijvoorbeeld van bio-friet?
Karel’s Bio Friet laat je zorgeloos genieten.
“Je moet nogal wat lef hebben”, denk ik bij mezelf, “om een Belg je eigen frieten te durven serveren. Ik kom van het land van de friet!”.
“Ik weet al wat je gaat zeggen, maar ze zijn echt lekker en komen zeker in de buurt van echte Belgische friet!”. De man van Karels Bio Friet is duidelijk iemand die gedachten kan lezen. “Voor ik Karel’s Bio Friet begon, werkte ik vooral in de keuken van mijn restaurants. Ik had geen contact met mensen en besloot dan maar iets te doen wat ik leuk vond.”, legt Karel me uit.
“Ik ben toen eerst drie weken lang op mijn fiets door Leiden gegaan en heb overal frieten geprobeerd. Er was eigenlijk niets dat ik écht lekker vond. Ik vond mijn eigen frieten beter. In Antwerpen was een frietzaak waar ik graag kwam, met fantastische friet. Daar stond altijd een enorme zwerm mensen om heen. Dat wilde ik ook! En het is gelukt.”.
Ik moet toegeven: de bio-friet van “Karel” smaakt heerlijk. Maar het zijn vooral ook de sausjes die het doen én de exotische kroketten: oesterzwamkroket, glutenvrije runderkroket, raapstelenkaaskroket, witlofkaaskroket… Witlofkaaskroket? Werkelijk?
“Al onze producten zijn bio, dat proef je. Mensen met allergieën hebben géén enkel probleem met onze snacks. We gaan zelfs zover dat ons bier ook helemaal bio is!”.
“Karel’s Bio Friet is de eerlijke friet dus?”, wil ik nog weten. “Nou, niet helemaal. We liegen wel over één ding… Ik heet namelijk niet Karel, maar Hans. Want zeg nu zelf, Hans’ Bio Friet, dat klinkt toch niet?”. Ik bijt nog in mijn bioburger, gegaard op de kamado-barbecue, en kan er hartelijk om lachen!
Meer info:
https://www.karelsbiofriet.nl/
En hup, de groene jungle in.
Zei ik al dat alles hier te vinden is op wandelafstand? Wij zijn onderweg naar Naturalis, dé ontmoetingsplek voor iedereen die meer wil weten over natuur. Het museum onderging net een gigantische make-over en de enorme inkomhal is daar de mooiste getuige van. Naturalis is meer dan een museum, hier staan drie woorden centraal: zien, doen en beleven! Uiteraard is het een onderzoekscentrum, maar het unieke is wel dat je echt in interactie kan gaan met onderzoekers, terwijl zij hun dinosaurusbotten bewerken bijvoorbeeld. Biodiversiteit is essentieel in het centrum, maar liefst 42 miljoen planten, dieren en fossielen zijn hier opgeslagen, waardoor ze tot de top vijf ter wereld behoren.
De kinderen Estelle en Otis Jack genieten er met volle teugen van…
Top of the bill is ongetwijfeld Trix, de T.Rex. Het is één van de vijf meest complete en best bewaarde skeletten van de beroemde vleesetende dinosauriër. Wanneer we de rode zaal benaderen, horen we gegrom en zien we sporen op de grond. De kinderen vinden het alvast spannend, vooral wanneer ze opduikt achter hoek in een houding alsof ze elk moment kan aanvallen. Trix neemt ons terug mee in de tijd, samen met andere oerreptielen die 160 miljoen jaar lang over de aarde heersten. Het skelet werd ontdekt in de prairie van de staat Montana in de VS, het kostte 5 miljoen euro om het in het Naturalis Diversity Center ten toon te stellen, en elke Leidenaar legde daarvoor mee 1 euro in het zakje!
Meer informatie: https://www.naturalis.nl/
Groen? Doe maar Brownies!
We moeten voortmaken want we worden verwacht hij Brownies&downieS. Een restaurant dat staat voor puur. Misschien wist je al dat de restaurantketen hier mensen met een verstandelijke beperking tewerkstelt. We krijgen meteen een tafeltje en binnen de kortste keren smullen we van de heerlijke tapas die à la minute bereid worden. De bediening met de glimlach nemen we er met plezier bij. Belangrijk is dat Brownies vorig jaar deelnam aan de Food Waste Challenge. Met deze challenge trachtte het restaurant haar verspilling een halt toe te roepen. Op de prullenbakken kwam de boodschap: “Wat je nu weggooit, is dat echt niet meer bruikbaar?”.
Daarnaast begon de chef alles te wegen in de keuken. Appelschillen werden herbruikt voor de limonade en ga zo maar door. Dat alles resulteerde in besparing, want de kosten gingen omlaag met 3 procent. Als je lekker eet, weet dat je bespaart én dat het goed is voor het milieu, dan is dat drie dubbele winst!
Meer informatie:
https://www.browniesanddownies.nl/leiden
Groene kruistocht tegen plastic.
We ontmoeten Merijn Tinga aan één van de 90-tal bruggen van Leiden. Flux fietst hij de dijk op, kiteboard onder de arm. “Ja, want ik neem zo meteen nog de trein naar Scheveningen, lekker partijtje kiten!”.
Deze man surfte van de bron van de Rijn, doorheen Zwitserland, langs Duitsland, helemaal tot haar monding in Nederland. Hij herbruikte duizenden plastic dopjes om er een surfboard mee te maken. Op dit moment is hij onderweg van Maastricht naar waddeneiland Schiermonnikoog, om awareness te krijgen voor wegwerpplastic. Het doel van Merijn is duidelijk: hij wil zijn duit in het zakje doen om mensen bewuster te laten omgaan met plastic. “Is een leven zonder plastic mogelijk? Zelfs ik kan het niet. Maar er zijn wel dingen die we met z’n allen anders kunnen aanpakken. Zo hoeft het toch niet zo vreemd te zijn dat ik mijn herbruikbare drinkbus in een restaurant laat bijvullen in plaats van een plastic flesje op de tafel te krijgen? Zo’n dingen dus!”.
Of het typisch Leids is, wil ik nog weten, zo’n rebelse houding. “Eigenlijk niet, het is eerder Nederlands. Wij leven van, met en op het water. Het is normaal dat we onze wateren dan schoon willen houden, niet alleen voor ons, maar vooral voor de toekomstige generaties.”.
Hortus Botanicus
“Is het dan een groententuin?”./
-“Wel, niet helemaal, het is een tuin waar ze groenten hebben, maar ook allerhande planten.”.
“Ja, sorry, maar planten staan toch altijd in een tuin?!”.
Erg enthousiast zijn de kinderen niet wanneer ik ze vertel dat we richting de botanische tuin trekken. En toch is Hortus Botanicus niet zomaar de eerste de beste botanische tuin. Hij werd aangelegd in 1590 en is vandaag uitgegroeid tot het groene hart van Leiden. Hier werden de eerste tulpencollecties van Europa gekweekt en introduceerde Philipp Franz von Siebold 700 onbekende planten uit Japan en China.
De kinderen lopen er niet meteen warm door. Wanneer ze wat later een verrassing beloofd worden, wanneer ze de kinderzoektocht doorheen de groene oase tot een goed einde brengen, is de pruillip van de baan en weten ze met hun nieuwsgierigheid geen blijf. “Dus deze plant eet vlees? Ik wist niet dat pompoenen zo groot konden worden. Kijk! Die baby slaapt gewoon op die waterlelie!”.
En te denken dat Hortus ooit bijna verdween door een doorgedreven stadsplanning, maar dat was vooral toen het een academische tuin was. Vandaag zie ik een modern gebouw staan, programma’s op maat van de bezoekers, kinderen die spelen… een botanische tuin 2.0, quoi. Heerlijk is het hier! En als je je bezoek combineert met de brasserie ernaast, dan kan je dag niet meer stuk.
Meer informatie op https://hortusleiden.nl/
Culinaire Verleiders
Hongertje? Dan weet je Leiden vast te smaken. Wij lijstten onze favoriete restaurants alvast even voor je op:
-De Waag: Een plek die aanvoelt als een tweede thuis, onder de gewelven van de Boterbal of in de glazen achterruimte ben je van ’s ochtends tot in de late uurtjes welkom voor lunch of diner.
Website www.waagleiden.nl
-rooftopbar The Roof: een daktoon door Ruben & Jerry met een prachtig uitzicht over de stad.
Website: https://rubenjerry.nl/daktuin-the-roof/
-Lab071: gevestigd in een voormalig anatomisch laboratorium en met koks die je zullen verbazen met inspirerende gerechten waar de groenten de leiding nemen.
Website: https://www.lab071.nl/
Slaap er eens over.
Een dagje Leiden is te kort. Mooie overnachtingen vind je hier:
-Boutique Hotel d’Oude Morsch: het hotel is gevestigd in het voormalige wachtgebouw van de kazerne. Gelegen aan het stadspark, bij molen de Put en naast de historische Morspoort.
Website: https://www.boutiquehoteldeoudemorsch.nl/
-Boutique Hotel Steenhof Suites: Veertien comfortabele suites vind je in één van de oudste gebouwen van Leiden: ’t Bruggehoofd aan de Steenschuur.
Website: http://www.steenhofsuites.nl/
Een reisje naar Leiden begint bij het VVV-kantoor. Je vindt het aan de Stationsweg 26 nabij het Centraal Station.
Website: http://www.leiden.nl
Kijk voor de meest actuele openingstijden en de complete Uitagenda op leiden.nl