De top tien van Kreta
Kreta is het grootste Griekse eiland. Omdat we van eilanden houden en de oude Minoïsche cultuur heel wat sporen heeft achtergelaten, gingen ook wij op ontdekkingstocht naar Kreta. Qua accommodatie mogen we al niet klagen: ons vakantiehuisje tussen de dadelpalmen bevindt zich in het gehucht Sarandaris.
Dat is vijf kilometer buiten het drukke Hersonissos. Ons huisje is aan het einde van een doodlopende straat. We hoeven maar het tuinpad af te lopen en het strand begint. Een rotsstrand maar ook geen mens te zien.
Heerlijk de zon zien ondergaan met een glaasje Kretenzische wijn maar is er daarnaast nog iets te zien, vraagt u zich waarschijnlijk af. Onze beoordeling aan de hand van wat algemeen wordt beschouwd als de top tien bezienswaardigheden van Kreta.
Cultuur opsnuiven in het paleis van Knossos staat op nummer één. Dit paleis zou behoord hebben aan de legendarische keizer Minos. Algemeen wordt aangenomen dat het complex werd verwoest door de vulkaan Santorini.
Wat ervan overbleef werd in 1899 ontdekt door de Brit Arthur John Evans. Hij vond er talrijke overblijfselen die in het archeologisch museum van Heraklion worden bewaard. Maar hij ging nog een stapje verder. Hij reconstrueerde het paleis zoals hij dacht dat het er eeuwen geleden zou uitgezien hebben.
Bij zijn renovatiewerken gebruikte hij zelfs beton dat hij liet schilderen in houtmotieven. Ook van veel fresco’s bleven er maar fragmenten over. Evans liet die door decorateurs met veel fantasie vervolledigen. Sommige muurschilderingen zouden zelfs volledig nep zijn zoals deze in de Troonzaal.
De restaurateurs zouden dwepen met de toen gangbare Art Nouveau en Art Deco. Critici zeggen dat de restauratie van Knossos dus meer zegt over de Art Decostijl van de jaren twintig dan over de Minoïsche beschaving… Of wij ons bedrogen voelen? Een beetje wel; het was eerlijker geweest dat ook zo aan te kondigen want nu lijkt dit een beetje op een toeristenval.
Er zijn ook sites die bewust niet werden gereconstrueerd. Ja, het is waar, het vergt veel meer verbeelding om je een beeld te vormen. Wij bezochten de opgravingen van Phaistos, Malia en Lato. Vooral die laatste site is schitterend gelegen tegen een bergflank, dicht bij het dorpje Kritsa met de Panagia Kera, een orthodox kerkje uit de 13e eeuw met unieke Byzantijnse fresco’s.
Tweede op de Kreta to do lijst is wandelen in de Samariakloof. Het is de grootste kloof van Europa die achttien kilometer verder aan de Libische zee eindigt. De Samariakloof is een officieel natuurreservaat. De tocht (vijf tot zeven uur stappen als je het parcours volledig volgt)is best spectaculair: de rotswanden rijzen aan beide kanten op tot 600 meter hoog.
Op het smalste stuk, de Ijzeren Poort is de kloof nauwelijks drie meter breed. Wij waren al van plan om bij de Ijzeren Poort rechtsomkeer te maken maar iedereen werd gemaand om onmiddellijk terug te keren. Een hevige onweersbui zou het waterpeil in de kloof snel kunnen doen stijgen. De hemelsluizen gingen wijd open maar daar genoot iedereen van gelet op de hitte.
Op drie staat relaxen op het strand van Elafonisi. Dit paradijselijk strand ligt op de meest zuidwestelijke punt van Kreta en dus voor ons te ver. Wij zijn al dit tevreden met ons eigen rotsstrand.
Vier is kuieren door de kleine straatjes van Rethymnon. Rethyomon is een charmant stadje met smalle autovrije straatjes en traditionele architectuur. Daarnaast zijn er de Fortesa, een indrukwekkend Venetiaans fort, de moskee van het fort en de monumentale Rimondi-fontein uit 1629.
Dit was meteen het laatste bouwwerk van de Venetianen. Vergeet ook niet te flaneren langs de haven met zijn statige Loggia uit 1600.
Op vijf met stip staat de Kretenzische keuken, een eerlijke keuken met verse ingrediënten. Als je goed wil eten, blijf dan weg van de restaurants aan de kust maar ga eten waar de gewone Kretenzer eet. Zonder zeezicht, in vaak ietwat sjofele tavernas maar lekker!
Op zes staat een avontuurlijke jeepsafari maar dat avontuur laten wij aan ons voorbijgaan, alhoewel we soms wel een jeep konden gebruiken. Sommige wegen gaan na een paar kilometer asfalt gewoon over in een pad met putten en stenen. Maar om het authentieke Kreta te ontdekken, moet je de platgetreden toeristische paden wel verlaten.
Een boottocht naar Spinalonga staat op zeven. Spinalonga is een eiland van 200 bij 400 meter en is al van in de oudheid bewoond. Maar het eilandje wordt gedomineerd door een door de Venetianen gebouwde vesting. Een boottochtje is altijd leuk en de rondleiding verduidelijkt de verdedigingstechnieken van de Venetianen.
Spinalonga is echter vooral bekend als leprozen eiland van 1913 tot 1957. Achteraf gezien was alleen het zicht op Spinalonga vanuit Agios Nikolaos voor ons al voldoende.
Onze nummer één staat op de toeristische hitparade maar op acht: het archeologisch museum van Heraklion. Dit is één van de belangrijkste musea van Griekenland gelet op de hoge kwaliteit van de tentoongestelde voorwerpen. De voorwerpen staan gespreid over twintig zalen in chronologische volgorde en herkomst: aardewerk versierd met zeemotieven, beelden, juwelen, fresco’s,…
Eén marmeren beeldje trok onmiddellijk onze aandacht: het is ruim zevenduizend jaar oud maar oogt heel eigentijds. Het is een cicladenidool. Cicladenidolen zijn kleine godsbeeldjes met veelal vrouwelijke kenmerken (mogelijk een moedergodin) uit het Neolithicum en de Bronstijd. Deze beeldjes zijn kenmerkend voor de Cycladische kunst vanaf 7000/5000 voor Christus.
Het museum heeft een atelier waar replica’s worden gemaakt, ook van het cicladenidool. Souvenirs zijn niet echt ons ding maar dit beeldje (met attest van het ministerie van cultuur) moesten we hebben.
Op de negende plaats maakt men ons warm voor de sfeer in de haven van Chania. Ook daar passen we voor.
Op de tiende en laatste plaats prijkt de hoogvlakte van Lassithi. De weg over het plateau gaat langs zestien traditionele dorpen met oude huizen waarvan de bewoners helder gekleurd borduurwerk aan toeristen proberen te slijten.
Op de hoogvlakte staan oude windmolens te slijten in de wind. Je hebt er prachtige vergezichten want dat en de eenvoudige maar vriendelijke mensen zijn de echte toppers van Kreta.
Ik begrijp het artikel als “de top 10 die aan ons werd gecommuniceerd”. Wat is echter jullie persoonlijke top-10? Ik lees bijvoorbeeld in het artikel de zin “Onze nummer één staat op de toeristische hitparade maar op acht”. Wat is dan jullie persoonlijke top-10 of top-5? Dat zou mij veel meer interesseren dan wat reisbureaus verkopen 🙂
Interessante vraag Cedric maar dat was niet de insteek voor het artikel. Omdat wij zelf nog nooit voor onze reisplanning een reisbureau binnengestapt zijn, wilden we toch eens checken of wij niet al te wereldvreemd zijn 🙂
Mijn persoonlijke top is inderdaad persoonlijk en dus misschien niet relevant voor iemand anders. Zo staan in mijn top alvast het archeologisch museum en de wandeling door de Samariakloof . Wat die wandeling echter heel speciaal maakte, was de wolkbreuk die toch heel verfrissend kwam gezien de hitte.
Maar helemaal persoonlijk was voor ons de ontmoeting in een klein kerkje met een Andrea Falconi. Hij was bezig één van de eeuwenoude iconen heel behoedzaam te restaureren. Uit ons gesprek – tot onze verwondering sprak hij Italiaans en ik kan ook een mondje Italiaans – blijkt dat deze op Kreta zeldzame familienaam verwijst naar Italiaans voorvaderen. Het atelier Falconi restaureert al jaren in opdracht van de Griekse overheid iconen in kerken. Nadien gaan wij met hem mee naar het atelier Falconi. En we hadden er nog een authentiek souvenir bij:een handgeschilderd icoon.
In onze top (die van mij en mijn jongste zoon tenminste) staat ook snorkelen in het heldere water van de Egeïsche zee. Daarom is ook voor ons een rotsstrand uitstekend. Maar ook onder water hadden wij een bijzondere ontmoeting: één met een murene, een roofvis van zo’n twee meter lang. Van pure verbijstering vergat ik dan nog op mijn onderwatercamera af te drukken!
En nog een tip voor de top: de zuidkust van Kreta: wat ruig en je treft er geen toeristen maar mooi met mooie uitzichten en onverwacht een ontdekking zoals de ruïnes van een heiligdom gewijd aan de Griekse god van de geneeskusnt Asklepios met altaar, zuilen en een magniefiek fresco, in the middle of nowhere.
Spijtig genoeg kan ik daar ook geen duidelijkheid over scheppen. Onze huwelijksreis naar Kreta (ja An :-)) dateert al van 1999. Maar ook toen zagen wij inderdaad het binnenland in een vuilnisbelt veranderen. Maar zoals Guy terecht opmerkt, vuilnisophaling is daar inderdaad niet zo makkelijk te organiseren.
Mijn huwelijksreis dateert van 1986 en toen was Kreta een werkelijk zalig eiland om er met vakantie te zijn. Mijn tweede reis er heen was in 2009. Ik ben toen echt gedegouteerd naar huis gekomen. Los van de zware crisis die Griekenland heeft gehad, vraag ik mij af wat er veranderd zou zijn waardoor Kreta niet meer zo netjes zou kunnen zijn als halfweg de jaren tachtig.
Mijn huwelijksreis was er eentje van drie weken Kreta en in die dagen hebben wij wel erg van Het eiland genoten. Wij huurden o.a. toen een scooter om bijvoorbeeld de hoogvlakte van Lassithi te gaan bekijken. 23 jaar later zijn we nog eens opnieuw naar Kreta gegaan en daar heb ik tot op de dag van vandaag nog steeds veel spijt van. De mooie herinneringen aan de huwelijksreis werden weggevaagd omwille van het vele sluikstorten langsheen de kant van de weg. Kreta leek veranderd in een grote vuilnisbelt. Ik heb het niet enkel over plastieken zakjes, blikjes, petflessen, … Autobanden, matrassen, koelkasten, tuinmeubels, halve salons, … werkelijk alles werd daar gewoon langs de wegen en in bossen gedumpt.
De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat wij er die tweede keer waren toen Griekenland in volle economische crisis zat. Dus veel kan daar mee te maken hebben gehad. Mijn vraag aan jou Guy is dan ook : is dat intussen verbeterd ?
Goh An, ik kan je daar ook niet echt op antwoorden. Onze reis naar Kreta dateert dan ook al van 2002 – dat kan je zien aan de foto’s die indertijd nog analoog waren – maar ik had dat er beter bij vermeld !
Ik herinner me wel dat de Kretenzers , zoals vele landen in het zuiden (met enkele uitzonderingen zoals Kroatië) op dat gebied een andere ingesteldheid hebben of de sortering en ophaling van vuilnis er niet zo evident is.
Misschien kan een reistipper die recent nog op Kreta was ons daar iets meer over vertellen. Ik houd het in de gaten.