Het lepra-eiland Spinalonga
We vertrokken ’s morgens vanuit Analipsis met de bus via Heraklion naar Elounda. Bij wie gaat er een belletje rinkelen bij de naam Elounda? Het dorpje uit de film Zorba de Griek naar de roman Alexis Zorba van de Griekse schrijver Nikos Kazantzakis? Ja hoor daar gaat de bel.
Trouwens: door de vertolking van Anthony Quinn als Zorba de Griek werd naar verluid de Sirtaki wereldberoemd. Niet dat we daar echt behoefte aan hadden want telkens we in gang kwamen hielden onze kuitspieren het voor nodig om ons aan de tocht van gisteren door de Samariakloof te herinneren.
Aangekomen in de haven van Elounda gingen we aan boord van een boot die ons naar Spinalonga zou brengen. Spinalonga is een eiland voor de kust van Kreta ten Noorden van Agios Nikolaos. Van op de boot zagen we reeds een prachtig Venetiaans fort.
Dit fort werd in 1538 gebouwd als bescherming tegen de Ottomanen maar werd na de verovering van Kreta in 1669 bewoond door hen. In 1903 werd Spinalonga aangeduid als leprakolonie en zijn de Turken hals over kop vertrokken uit angst voor besmetting. De leprakolonie op Spinalonga bleef uiteindelijk bestaan tot 1957.
Op het eiland zie je verschillende gerenoveerde huisjes, graven, een ziekenhuis, een kerkje en er is ook een interessante tentoonstelling waar je, je kan verdiepen in de geschiedenis.
Niettegenstaande het prachtige weer en het schitterende uitzicht kreeg ik kippenvel bij het besef van al de miserie die op dit eiland plaatsvond.
De mensen moesten hier zien te overleven. Door hun ziekte waren ze reeds abrupt gescheiden van hun familie en leefomgeving. Morfine verzachtte in sommige gevallen de pijn maar heel dikwijls kon enkel een amputatie van lichaamsdelen hun levensduur verlengen.
Het ziet er nu allemaal veel mooier en hygiënischer uit dan dat het toen was. Overlevenden verklaarden later dat het er een verschrikkelijk hel was waar je dagelijks met pijn, verdriet en sterfgevallen geconfronteerd werd.
Pas in 1950 kwam het medicijn Dapsone tegen lepra ter beschikking van de mensen op Spinalonga en mochten zij die het overleefden terug naar huis.
Ik heb inmiddels het boek “Het eiland der verdoemden” van de Griekse schrijver Victor Zorbas gelezen. Het wordt op het eiland in verschillende talen verkocht en geeft een heel interessante kijk op de toenmalige levensomstandigheden aldaar.
Tip: het kan erg druk zijn op Spinalonga. Er varen de hele dag bootjes over en weer. Je kan er best voor kiezen om zo vroeg mogelijk te gaan. De drukte en ook de warmte zijn dan nog te verdragen. U heeft de keuze, zij hadden ze niet…
Het is er heel mooi – ook de tussenstop met de boot om even te gaan zwemmen is super – maar je voelt de dood daar toch nog hangen. Althans dat was mijn gevoel
Leuk, aangrijpend verslag.
Jawel, Manja … bij mij ging er ook een belletje rinkelen maar niet omwille van de film Zorba De Griek. In Elounda werd destijds ook de BBC-serie “Who pays the ferryman” opgenomen. Dat hoorden wij er vertellen toen we in Kreta op huwelijksreis waren.
Fijn om herinneringen van drie decennia geleden aan de hand van jouw verslag nog een keertje boven te halen.
Klopt volledig An, het was me zelfs even ontgaan bij het schrijven van mijn verslag. Thx voor je aanvulling