De fietsroute langs de Elbe is een langeafstandsroute in Duitsland. Het stuk tussen Dresden en Dessau brengt je langs barokke paleizen, middeleeuwse steden en burchten, wijngaarden en parken, om te eindigen in de hoofdstad van de Bauhaus-stijl. Vanaf voorjaar 2022 is Dresden zonder overstap te bereiken met een nachttrein vanuit Brussel en Antwerpen. Reisreporter Ben Roelants ging alvast op verkenning.

De Elberadweg is een comfortabele en zo goed als vlakke fietsroute van aan de bron van de Elbe in het Reuzengebergte tot aan de monding in de Noordzee. Het fietspad is bovendien zoals je je een fietspad in Duitsland voorstelt: in perfecte staat.

De hele Elberadweg is 1270 km lang en is opgesplitst in compacte dagetappes. Van Dresden naar Dessau zijn er vijf etappes van 30 tot 68 kilometer. Zo heb je zeker voldoende tijd om onderweg te genieten van het landschap en van de vele bezienswaardigheden.

Lees verder onder de video.

Dag 1: Dresden

Mijn reis begint in Dresden, een van de mooiste steden van Duitsland. De hoofdstad van de deelstaat Saksen draag niet voor niets de bijnaam ‘Florence aan de Elbe’. Dat is de verdienste van keurvorst Augustus (1670-1733), die zijn onmetelijk fortuin gebruikte om Dresden om te bouwen tot een parel van de barok. De Semperoper is zonder meer het mooiste operagebouw van Europa, en toen ik voor het Zwinger-paleis stond bedacht ik: zoiets hebben wij niet in België.

Dag 2: Dresden-Meissen

Van Dresden is zowat 30 kilometer naar Meissen. Deze 1000 jaar oude stad is wereldberoemd om haar porselein. Het Meissen-porselein is veel steviger dan Chinees porselein, zodat het voor veel meer voorwerpen gebruikt kan worden. Zelfs de beiaard in de gotische Frauenkirche is gemaakt van porselein! 

Meissen heeft ook een porseleinmuseum, de Meissen Porzellan-Stiftung. In het bezoekerscentrum van de ‘Staatliche Porzellan-Manufaktur Meissen’ leer je alles over de productie van het ‘witte goud’, waarvan het recept nog steeds een goed bewaard geheim is. Alle historische mallen en ontwerpen zijn bewaard, zodat je vandaag nog steeds een servies kan bestellen zoals keurvorst Augustus er een had. 

Dag 3: Meissen-Riesa

Van Meissen gaat het naar Riesa (ongeveer 33 km). Onderweg verdient slot Hirschstein zeker een bezoek. Het kasteel werd in 1893/94 herbouwd in neorenaissancestijl. Riesa is een industriestad met nog heel wat architectuur uit de tijd van de DDR. Om kosten te drukken werden in vele DDR-steden identieke woonblokken opgetrokken. Ook het grondplan van de (kleine) appartementen was identiek, zodat iemand uit Riesa die op bezoek ging bij vrienden in pakweg Leipzig nooit moest vragen waar het toilet was! 

In Riesa kun je ook terecht voor het antwoord op de vraag ‘Hoe komt het gat in de macaroni?’ De stad herbergt namelijk het Nudelcenter, het enige pastamuseum ten noorden van de Alpen, naast de fabriek waar sinds 1914 de pasta van het merk Riesa gemaakt wordt. Dat was helaas gesloten toen ik de stad bezocht.

Dag 4: Riesa-Torgau

De volgende etappe brengt je van Riesa naar de middeleeuwse stad Torgau (48 km). De stad wordt gedomineerd door Paleis Hartenfels aan de Elbe, met een opvallende wenteltrap aan de buitenzijde. Aan het einde van WOII werd Torgau heel even wereldnieuws. Op 25 april 1945 ontmoetten hier troepen van de Sovjet-Unie en van de Verenigde Staten elkaar voor het eerst. Op de plaats waar dat gebeurde staat het monument ‘Denkmal der Begegnung’. Later plaatste het DDR-regime er nog een tweede monument naast, waar alleen het Rode Leger gehuldigd wordt – van de Amerikanen geen spoor meer!

Dag 5: Torgau-Wittenberg

De langste etappe in deze reis is de route van Torgau naar Lutherstadt Wittenberg (ongeveer 68 km). Je kan de fietsrit met 15 km inkorten door vanaf Elster de trein naar Wittenberg te nemen. Fietsen mogen gratis mee op regionale treinen van Deutsche Bahn. 

De kleine stad Wittenberg is de geboorteplaats van de Reformatie. We hebben allemaal wel iets over Luther gehoord op school, maar hier komt hij echt tot leven. Het is een schok om te beseffen hoe vooruitstrevend zijn ideeën in zijn tijd waren; zo stelde hij dat nonnen uit het klooster mochten treden en trouwen. Er zijn er voor minder op de brandstapel beland! 

Aan de deuren van de Slotkerk heeft Maarten Luther zijn 95 stellingen over de hervorming van de Kerk genageld, en in de Stadskerk werden de eerste protestantse kerkdiensten gehouden. Luther genoot de bescherming van de lokale vorst, en dat had een goede reden: zijn preken trokken veel bezoekers naar Wittenberg, en dat was goed voor de lokale economie…

Duurzaam naar Dresden

Vanaf april 2022 rijdt er een rechtstreekse nachttrein van Europeansleeper tussen Brussel en Dresden, waardoor de parel aan de Elbe op een duurzame en comfortabele manier bereikbaar wordt. De nachttrein heeft tussenstops in Rotterdam, Amsterdam en Berlijn. Na Dresden rijdt hij verder naar Praag. De definitieve uurregeling wordt in november of december bekendgemaakt, maar zoals het er nu naar uitziet zal de nachttrein driemaal per week rijden. Je kan ’s avonds opstappen in Brussel of Antwerpen, om de volgende ochtend in Dresden aan te komen. In de andere richting vertrekt de trein ’s avonds in Dresden, zodat je de volgende voormiddag weer in België bent.

Praktisch

Je kan deze reis op eigen houtje plannen. Je neemt je eigen fietsen mee, of huurt ter plaatse een (elektrische) fiets. Reisorganisatie Joker Reizen biedt ook een volledig programma aan met overnachtingen, ontbijt, bagagevervoer en fietsbijstand. 

Deze reis kwam tot stand in samenwerking met Vakantieland Duitsland (Germany Tourism), Dresden Marketing, Sachsen Tourismus en Sachsen-Anhalt Tourismus.